(gr. po fizyce ) Badanie ostatecznych przyczyn i części składowych rzeczywistości; porządkowanie metodologii badań naukowych poprzez analizę zasadności tych metodologii w kontekście ich realnej zdolności poznawczej (na ile sięgają przyczyn zjawisk, a na ile zawierają ryzyko subiektywnej sugestii badacza); jest także określana jako nauka o bytach