Szkodliwość alkoholu etylowego (AE)


Spis treści: Budowa chemiczna alkoholu etylowego i skład chemiczny trunków * Fizyko-chemiczne oddziaływanie* Konsekwencja picia - alkoholizm i jego skutki fizyczne oraz psychiczne* Konsekwencja picia rodzica - kalectwo dziecka * Mity i prawda o piciu * Państwowe koszty picia * Trzeżwość czyli co?

Fizyko-chemiczne oddziaływanie alkoholu etylowego na organizm pijącego

Działanie a.e. na organizm polega na:

  1. wysokiej higroskopijności (pochłanianiu wilgoci),
  2. denaturacji (ścinaniu) białka komórek organizmu,
  3. hydrolizie (rozpuszczaniu się tłuszczów} i emulgowaniu ( zamienianiu w zawiesinę tłuszczów),
  4. upośledzeniu działania enzymów (fermentów) trawiennych,
  5. pozbawianiu osłonek mielinowych komórek centralnego systemu nerwowego i częściowym lub całkowitym niszczeniu ich,
  6. narkozie komórek nerwów obwodowych, która polega na zmianie prawidłowej czynności lub całkowitym wyłączeniu

W błonach komórkowych można zaobserwować trwałe zmiany - zwiększenie zawartości cholesterolu i nasyconych kwasów tłuszczowych. Alkohol zakłóca metabolizm cukrów i tłuszczów prowadząc w efekcie do zaburzeń poziomu glukozy we krwi i niekorzystnego oddziaływania na kwasy tłuszczowe. Spożywany w nadmiarze może wywołać hipowitaminozę (niedobór witamin - szczególnie takich jak: B1, B6, PP, B12 i kwas foliowy) z uwagi na hamowanie procesów wchłaniania i magazynowania witamin w organizmie.

Skutki alkoholu to:

  1. Zaburzenia przemiany materii będące bezpośrednim następstwem spożycia (utleniania) alkoholu.
  2. Zaburzenia przemiany materii będące skutkiem przewlekłego spożycia alkoholu.
  3. Uszkodzenie narządów występujące w przewlekłym alkoholizmie.

Po wchłonięciu 2-5% alkoholu etylowego ulega wydaleniu w postaci niezmienionej przez nerki, z moczem i przez płuca z powietrzem wydechowym; w jeszcze mniejszych ilościach wydala się z kałem, w pocie, i ze śliną oraz mlekiem karmiącej matki, co może spowodować zatrucie alkoholowe niemowlęcia, nawet ciężkie. Pozostałe 95 do 98% wchłoniętego alkoholu ulega przemianom metabolicznym, wewnątrzustrojowym głównie w wątrobie, a także w nerkach i w mniejszej mierze w mięśniach i innych narządach -z wyjątkiem mózgu.

Mózg- Ośrodkowy Układ Nerwowy (OUN) jest najbardziej wrażliwym na działanie alkoholu. OUN, by normalnie pracować potrzebuje 5 razy więcej tlenu, niż jakikolwiek narząd naszego organizmu. Z tego też powodu krew ustawicznie donosi tlen, przede wszystkim do mózgu. Jeśli z tą krwią często dostaje się alkohol do komórek OUN (które posiadają jedną tylko myelinową osłonkę), to alkohol absorbuje (pochłania) wodę z komórek, w następstwie czego procesy życiowe komórki ustają. W ten sposób dochodzi do tzw. ubytków kory mózgowej, a wtedy komórka zamiera. Zwykle ginie cała ich kolonia. Warto mieć na uwadze, że jedna tzw. porcja (10ml) alkoholu etylowego niszczy sto tysięcy komórek nerwowych mózgu. W ciągu roku typowy konsument alkoholu niszczy sobie 200-300 milionów komórek nerwowych w mózgu. Nic dziwnego, że obraz rentgenowski mózgu pijącego silnie przypomina mózg ofiary BSE (choroby wściekłych krów). Wymieranie zwłaszcza szarych komórek powoduje zanikanie czynności ośrodków poszczególnych funkcji organizmu, kierowanymi przez te ośrodki.

Dziś nie ulega już wątpliwości, że nawet małe dawki alkoholu przytępiają wrażliwość zmysłów -zmniejszają nie tylko bystrość wzroku, ostrość słuchu i czułość dotyku, ale upośledzają czynności umysłowe. Prof. Dr J.J. Zieliński reasumując wyniki badań pod tym względem, stwierdza, że nawet małe dawki alkoholu "Mają wyraźne właściwości zaburzania szeregu ważnych funkcji nerwowo-psychicznych człowieka i upośledzania jego sprawności psychofizycznej. Powodują one spadek zdolności koncentracji i podzielności uwagi, zaburzają sprawność osądu i krytycyzmu, zmniejszają zdolność percepcji i pojmowania, upośledzają poczucie upływu czasu. Zaburzenia te, zwłaszcza osądu i krytycyzmu są tym groźniejsze, że towarzyszy im realne upośledzenie sprawności zmysłów, nie dostrzegalne nie tylko dla samych badanych, ale również nieuchwytne w mało precyzyjnych badaniach klinicznych."

Najbardziej zauważalne skutki spożywania alkoholu to: zaburzenia trawienia i łaknienia, drażliwość, niemożność skoncentrowania myśli, utrata krytycyzmu, rozwój agresji, urojenia (wizje białych myszek, węży oplatających ciało), depresje, choroby psychiczne (np. alkoholowa zazdrość małżeńska), uszkodzenia i zwyrodnienia serca, wątroby (marskość wątroby), nerek, przewodu pokarmowego, układu nerwowego Wreszcie choroba alkoholowa.

Do najczęściej wymienianych chorób psychicznych spowodowanych konsumpcją alkoholu zalicza się:

  1. Majaczenie alkoholowe – zaburzenie orientacji, iluzje, omany wzrokowe (widzi poruszające się punkciki świetlne po ścianach), omany czuciowe (czuje chodzące po ciele mrówki), urojenia prześladowcze (sądzi, że zaraz będzie bity, że zginie, że mu za chwilę wydłubią oczy),
  2. Halucynoza alkoholowa – (urojenia, lęki),
  3. Alkoholowy obłęd zazdrości – (podejrzliwość o zdradę),
  4. Padaczka alkoholowa – (przebiega podobnie jak padaczka innego pochodzenia, jednak, gdy pacjent wstrzyma się od picia alkoholu, to choroba ustępuje),
  5. Depresja alkoholowa – (występowanie lęków, myśli samobójczych),
  6. Opilstwo okresowe – (osoba pije bez przerw przez kilka dni, nawet sama, do utraty przytomności, po czym przez jakiś czas czuje wstręt do alkoholu i nie pije nawet kilka miesięcy, aż do nawrotu "ciągu" itd.)
(por. http://republika.pl/apk_psychologia/serocki3.doc 28.05.2004 Alkoholizm wśród dzieci i młodzieży, Zbigniew Serocki).

Konsumpcja alkoholu u osoby chorej na raka powoduje przyspieszenie rozwoju tej choroby (rozrostu nowotworu). Alkohol jest uważany za środek podwyższający ryzyko zapadnięcia na:

  1. nowotwory głowy i szyi,
  2. nowotwory piersi,
  3. nowotwory wątroby (przy intensywnym piciu),
  4. nowotwory jajników (przy intensywnym piciu),
  5. nowotwory klatki piersiowej u mężczyzn (przy intensywnym piciu),.

Podczas gdy w Azji najczęstszą formą schorzeń wątroby jest wirusowe zapalenie wątroby, to w krajach zachodnich jest nią alkoholowa choroba wątroby. (wg Wikipedii).